Ο παππούς Μιχαήλ, ο εγγονός Λάκης, από το Μιχαήλ, Μιχαλάκης, Λάκης. Ο παππούς με την εξυπνάδα του και τον κόπο του, από θερμαστής σε καρβουνιάρικο έγινε καραβοκύρης και ο υιός του ο Δημοσθένης, ο πατήρ του Λάκη, εκμεταλλευόμενος την μαγιά, έγινε εφοπλιστής. Ο δε Λάκης έγινε μόνιμος φοιτητής οικονομικών – χρηματιστηριακών, εις ιδιωτικόν πανεπιστήμιον του εξωτερικού, μια και το χρήμα έτρεχε. (more…)
1 Απριλίου 2020
«Λοιμός, λιμός»
Κάποτε ήμουν στην εκκλησία και ο ιερέας έκανε μια ευχή, που ανάμεσα στα άλλα έλεγε «….να μας προστατεύει Ο Θεός από λοιμό, λιμό, σεισμό και καταποντισμό…». Ένας υπερήλικας που στεκόταν δίπλα μου χαμογέλασε και μου είπε «άκου ο παπάς μπερδεύτηκε και είπε δυο φορές την ίδια λέξη». Δυστυχώς ο παπάς δεν μπερδεύτηκε, μίλησε σωστά, αλλά ο υπερήλικας, όπως υποτίθεται και εμείς, που έχουμε μια γνώση αρχαίων ελληνικών, δεν μπορούμε να καταλάβουμε την αλεξανδρινή ελληνική γλώσσα στην οποία τελείται η λειτουργία στην εκκλησία. (more…)
23 Μαρτίου 2016
Η κυρία και ο Δήμαρχος
Σκηνή πρώτη
Μεσοαστικό σπίτι, με σκαλιστούς καναπέδες και τραπεζαρία, πολυελαίους και γενικά το καρακίτς της νεoπλουτιάς. Γύρω από το τραπέζι μπαμπάδες, μαμάδες, μπατζανάκια, συμπεθέροι, κουτσούβελα με τάμπλετ και κινητά.
Η οικοδέσποινα ετών εξήντα, με μαλλί, αυτό το μωβ – άσπρο που δείχνει αρχοντιά, τρίτη γενιά πρόσφυγας, που γύριζε μικρή ξυπόλητη με μια φέτα ψωμί με πελτέ, παντρεύτηκε έμπορο, που τα κατάφερε τον καιρό του όλοι μαζί τα φάγαμε. Το ανταλλάξιμο προικώο, από αμμούτσα έγινε οικόπεδο και από οικόπεδο έγινε ξενοδοχείο. (more…)
16 Ιανουαρίου 2015
26 Νοεμβρίου 2014
οι Διαφορετικοί
Ένα ταξίδι, με τους διαφορετικούς του Ρεθύμνου, στην ιστορία της ψυχικής υγείας στην Κρήτη
Βιβλιοκριτικές: ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ
www.ret-anadromes.blogspot.com
Ναι, τα «Σπουργίτια τού Ρεθύμνου» θα μπορούσε να ήταν ο τίτλος τού τελευταίου βιβλίου τού φίλου Χαρίδημου Ανδρ. Παπαδάκη, αφού αναφέρεται σε τύπους μοναχικούς, που περιφέρονται μονίμως ανά τους δρόμους τής πόλης, αναζητώντας μερικά ψίχουλα τροφής και αγάπης σαν και τα σπουργίτια στις άγριες μέρες τού χειμώνα. Τον διατήρησε, γι’ αυτό, ως τίτλο τού ειδικού κεφαλαίου τού βιβλίου του, του σχετικού με τους περιθωριακούς τύπους τού Ρεθύμνου. Ο γενικός τίτλος τού βιβλίου «Οι Διαφορετικοί» έχει, πάντως, πολύ ευρύτερη σημασία, αφού περιλαμβάνει το σύνολο των ψυχασθενών και επεκτείνεται, περαιτέρω, και σε άλλες περιπτώσεις ψυχικά ασθενών, όπως, για παράδειγμα, στους «κατά Χριστόν σαλούς» [που, όμως, διευκρινίζω, είναι για τα μάτια των ανθρώπων ψυχικά ασθενείς, αλλά δεν είναι (πβ. τον Τρελογιάννη τής εποχής μας)], ακόμα και σε αυτούς τους φυσιολογικούς, που παρεκκλίνουν, όμως, «κάπου», του (more…)
9 Ιουνίου 2014
Να μη ματιαστεί! (maşallah!).
Ξεδοντιασμένος και κουτσοτρούλης θαυμάζεται από τους τουρίστες
Το τζαμί της Μεγάλης Πόρτας ή τζαμί της βαλιδέ σουλτάνας, ιδρύθηκε από την βαλιντέ (βασιλομήτορα) του σουλτάνου Μεχμέτ Δ’, βαλιντέ σουλτάν Τουρχάν, χαντιτζέ του σουλτάνου Ιμπραΐμ. Η βαλιδέ σουλτάνα Τουρχάν δεν έχει καμία σχέση με την Ρεθεμνιώτισσα στην καταγωγή, βαλιδέ σουλτάνα Ρεμπιά Γκιουλνούς, που πολλοί θεωρούν εσφαλμένα, ότι έχτισε το τζαμί της Μεγάλης Πόρτας. Η βαλιδέ σουλτάνα Τουρχάν ίδρυσε επίσης, ένα σχολείο στο Ρέθυμνο. Για τη συντήρησή του τζαμιού και του σχολείου ίδρυσε ευαγές ίδρυμα, που περιελάμβανε τις προσόδους από το χωριά Πηγή του Ρεθύμνου και Τσικαλαριά των Χανίων, από ένα χαμάμ, που επίσης ίδρυσε στην πόλη, και από τα καταστήματα γύρω από το τζαμί.
Σεπτέμβρης 2012, Όταν το πελέκι είχε μετακινηθεί
Πάνω από την είσοδο του τζαμιού υπάρχει επιγραφή με χρονολογία 5 Ιουλίου 1816, που αναφέρεται σε επισκευή του από τον Χιλμί Ιμπραΐμ Πασά.Η παλαιότερη, μνεία, για το τζαμί είναι στα 1654. Ο μιναρές του διαθέτει ένα κυλινδρικό εξώστη. Πάνω από την είσοδο του έχει τοποθετηθεί επιγραφή που χρονολογεί τον μιναρέ στο έτος 1878 και αναφέρει ότι ο μιναρές κτίστηκε από τον Μεχμέτ Αγά Μπολανάκη. Κάτω από τον εξώστη του μιναρέ υπάρχει αραβική επιγραφή με την ευχή «Να μη ματιαστεί!» (maşallah!), καθώς και ανάγλυφη πεντάλφα. Η κρήνη του τζαμιού διασώζεται σήμερα μέσα σε κατάστημα επί της οδού Βοσπόρου. (more…)
1 Απριλίου 2014
Μιχαήλ Σαββάκης (Σελλιά 1863- Χανιά 1942)
«…Επί της εν λόγω επιχειρήσεως προσέλαβεν ως μηχανικόν του το Εφκάφιον, τον άριστον εκ των μηχανικών Κύριον Σάββαν του οποίου ο εις πους έλειπε και έφερεν ως τοιούτον ξύλινον…». Ψάχνοντας το 2002 για τον μηχανικό του υδραγωγείου και της ύδρευσης της πόλης του Ρεθύμνου, είχα παρατηρήσει την παραπάνω φράση, σε μία επιστολή του Μουχαρέμ Νουμανάκη προς τον Μιχαήλ Παπαδάκη. Τον μηχανικό αυτόν, ως Σάββα με το ένα πόδι, χρησιμοποιούσε η πλειονότητα της μέχρι τότε Ρεθεμνιώτικης βιβλιογραφίας. Τότε, δεν φανταζόμουν ότι ο Σάββας με το ένα πόδι ήταν χωριανός μου από τα Σελλιά και ο μεγαλύτερος μηχανικός δημοσίων και ιδιωτικών έργων της εποχής του. Η πλειονότητα των χωριανών μου, ανάμεσα σε αυτούς και εγώ, καθως και πολλοί σημερινοί συγγενείς του αγνοούσαν την ιστορία τόσο τη δική του όσο και της οικογενείας του, που προσέφεραν τόσα πολλά στην Κρήτη. Υπήρχε μία αναφορά ότι ο Μιχαήλ Σαββάκης είχε καταγωγή από το Ροδάκινο, η οποία όμως έχει καταρριφθεί μετά την έρευνα και την καταγραφή του γενεαλογικού του δένδρου από τον Κωστή Ανδρεαδάκη. (more…)
27 Μαΐου 2013
Το σχοινί του κρεμασμένου
Στο τελευταίο βιβλίο μου «Οίκοι ανοχής στην πολιτεία της ανοχής» προκειμένου να καλύψω ένα χρονικό διάστημα, για το οποίο δεν έβρισκα ιστορικές πηγές, κατέφυγα στους Ρεθεμνιώτες λογοτέχνες. Ανάμεσα σ΄ αυτούς είναι και ο αγαπημένος μου, ο απροσκύνητος Γιάννης Δαλέντζας, του οποίου αποσπάσματα από τα σχετικά διηγήματα του δημοσιεύω στο βιβλίο μου. Εκτός από τις αναφορές του για την γυναικεία πορνεία στο Ρέθυμνο ο Γιάννης Δαλέντζας είναι ο μοναδικός Ρεθεμνιώτης συγγραφέας, που τολμά και κάνει αναφορά στο έργο του στο θέμα της παιδεραστίας. (more…)
20 Δεκεμβρίου 2012
Οίκοι ανοχής στην «πολιτεία της ανοχής»
Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του Χάρη Παπαδάκη – Νταραμανελίτη.
Βιβλιοκριτικές
Του Μανώλη Κούνουπα Χαρίδημος Ανδρ. Παπαδάκης: Οίκοι Ανοχής «Στην πολιτεία της ανοχής»
«Ποια τάχα φουρτούνα
φουρτούνιαζε μέσα μου
και ποια ανεμοζάλη. (more…)
9 Μαΐου 2012
Φταίω εγώ
Μάης 1941: Εδώ υπήρχε η Κάντανος
– Φταίω εγώ, που έμαθα το παιδί μου, ότι αντριλίκι είναι να κρατάς πιστόλι και να παίζεις στους γάμους.
– Φταίω εγώ, που έμαθε το παιδί μου να πίνει κούπες, βλέποντας εμένα.
– Φταίω εγώ, που χαρτοπαίζω στο καφενείο και με μιμήθηκε το παιδί μου παίζοντας ηλεκτρονικό τζόγο. (more…)